Een eendraadschema is wettelijk verplicht bij de plaatsing van een thuisbatterij. Het toont alle elektrische verbindingen tussen de thuisbatterij, zonnepanelen, meterkast en andere installaties in één doorlopend schema. Dit plan is essentieel voor de AREI-keuring (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties), die verplicht is bij aansluiting op het net. Symbolen in een eendraadschema zijn gestandaardiseerd en volgen de norm IEC 60617. In dit artikel lees je exact wat je moet weten over het opstellen van een correct eendraadschema voor je thuisbatterij, welke regels van toepassing zijn, welke symbolen gebruikt worden en hoe de controle en keuring verlopen. Je ontdekt ook welk type batterij je best kiest en met welke merken je rekening kan houden.
Wat is een eendraadschema bij een thuisbatterij?
Een eendraadschema bij een thuisbatterij is een vereenvoudigde technische tekening die alle stroombanen en elektrische verbindingen binnen een residentiële installatie weergeeft.
Het schema geeft een overzicht van:
- Stroombanen: elk aangeduid met een letter volgens het AREI.
- Elektrische leidingen: inclusief het type kabel, plaatsingswijze en doorsnede.
- Aansluitpunten: zoals contactdozen, lichtpunten en vaste verbruikers.
- Beveiligingen:-type differentieelschakelaar, zekeringen, automaten enzovoort.
- Bronnen: zoals omvormers van zonnepanelen en de thuisbatterijunit zelf.
Een correct opgesteld eendraadschema is vereist voor de keuring van je elektriciteitsinstallatie, zeker bij aanpassingen aan het elektriciteitsnet zoals bij thuisbatterijen.
Waarom is een eendraadschema verplicht?
Een eendraadschema is verplicht omdat:
- AREI het eist voor alle installaties die met het net verbonden zijn.
- Het nodig is voor de AREI-keuring door een erkend keurder.
- Het nodig is voor de veiligheid, traceerbaarheid en onderhoud van de installatie.
Wat is het verschil tussen een eendraadschema en situatieschema?
Een eendraadschema toont de verbindingen en componenten in abstracte vorm, terwijl een situatieschema de toegevoegde plaatsing in de woning tekent (op schaal). Beide schema’s worden gecontroleerd bij de AREI-keuring.
Wat zijn de regels voor een eendraadschema met thuisbatterij?
De regels voor een eendraadschema met thuisbatterij zijn opgenomen in het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties (AREI).
De belangrijkste AREI-vereisten zijn:
- Duidelijke stroombanaanduiding (bijv. A, B, C…).
- Weergave van alle gebruikte leidingen, hun type, plaatsingswijze en sectie (doorsnede in mm²).
- Informatie over differentiëlschakelaars, beveiligingen en schakelaars.
- Duidelijke aanduiding van alle bronnen van elektrische energie, incl. zonnepanelen en thuisbatterij.
- Gebruik van gestandaardiseerde symbolen (IEC 60617).
Bij installatie of vernieuwing moeten deze regels strikt nageleefd worden.
Wat zijn de minimale vereisten specifiek voor thuisbatterijen?
Specifiek voor een thuisbatterij gelden extra eisen in het schema:
- Vermelding van het type batterij (AC of DC-koppeling).
- Tekening van de interface met het net en/of met de omvormer.
- Aanduiding van beveiligingselementen (automaat, overspanningsbeveiliging).
- Aansluiting op bestaande zonnepaneelstroombaan of een aparte batterijkring.
Moet het eendraadschema digitaal worden ingediend?
Ja. Sinds juli 2020 moet het eendraadschema digitaal beschikbaar zijn bij de keuring. Veel netbeheerders zoals Fluvius vragen het te uploaden via hun online platform.
Welke symbolen gebruikt een eendraadschema voor thuisbatterijen?
De gebruikte symbolen in een eendraadschema volgen de norm IEC 60617 en visualiseren componenten binnen de elektrische installatie.
De symbolen voor een thuisbatterij-installatie zijn opgenomen in onderstaande tabel.
De meest gebruikte symbolen en hun betekenis zijn hieronder opgelijst.
| Symbool | Betekenis |
|---|---|
| ⌂ | Elektrisch bord / verdeelbord |
| T | Differentieelstroominrichting |
| B | Beveiligingsautomaat (schermautomaat) |
| C | Contactdoos |
| L | Lichtpunt |
| PV | Zonnepaneelbron / omvormer |
| BAT | Thuisbatterij |
| F | Aardlekbeveiliging |
| S | Schakelaar |
Hoe geef je een omvormer en thuisbatterij correct weer?
- Een PV-omvormer wordt weergegeven met een PV-bloksymbool en aangesloten op de verdeelkast.
- Een batterijomvormer of hybride omvormer wordt verbonden met de stroomkring van de batterij en het net.
- De batterij zelf ontvangt het label BAT en heeft een symbolisch blok.
Kun je eigen symbolen gebruiken?
Nee. Enkel symbolen zoals beschreven in de IEC 60617-norm zijn toegelaten voor AREI-conform eendraadschema.
Wanneer is een AREI-keuring verplicht bij een thuisbatterij?
Een AREI-keuring is verplicht bij de plaatsing of wijziging van een elektrische installatie, dus ook bij het aansluiten van een thuisbatterij.
De keuring moet plaatsvinden:
- Voor ingebruikname van de thuisbatterij.
- Bij wijzigingen aan bestaande schema’s of aansluitingen.
- Bij vervanging van de zonnepaneel- dan wel batterijomvormer.
Wat controleert de keurder?
Een erkende keurder kijkt naar:
- Eendraads- en situatieschema’s (conform AREI).
- Visuele controle van kast en bekabeling.
- Metingen van veiligheid (isolatieweerstand, differentieel, aardingsweerstand).
- Aantal aangesloten bronnen (PV, net, batterij).
Wat is de kostprijs van een AREI-keuring voor een thuisbatterij?
De prijs ligt tussen €150 en €300, afhankelijk van:
- Aantal stroombanen
- Grootte installatie
- TERNA-keurder (bijvoorbeeld Vinçotte, BTV, …)
Is een terugmelding bij Fluvius verplicht na plaatsing?
Ja. Elke prosument die een thuisbatterij installeert, moet een terugmelding doen bij Fluvius voor:
- Validatie van de aansluiting
- Eventuele aanpassing van de digitale meter
- Capaciteitsberekening van het net
De procedure start meestal met de AREI-keuring, waarbij het eendraadschema een sleutelrol speelt.
Wat is het verschil tussen AC-gekoppelde en DC-gekoppelde thuisbatterijen?
Het verschil tussen AC-gekoppelde en DC-gekoppelde batterijen zit in de wijze van aansluiting op je elektrische installatie.
| Type | Aansluiting | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|
| AC-gekoppeld | Na de omvormer | Onafhankelijk, makkelijker te plaatsen | 2x omzettingsverlies |
| DC-gekoppeld | Tussen zonnepanelen en omvormer | Hoger rendement, volautomatische regeling | Moeilijker na-installatie |
Een eendraadschema moet duidelijk aangeven welk type installatie gebruikt wordt.
Welk type is AREI-conform?
Beide zijn conform, mits correct schema en beveiliging.
Welke documenten moet je indienen voor AREI-keuring?
De verplichte documenten voor keuring zijn:
- Eendraadschema en situatieschema
- Technisch dossier van thuisbatterij en omvormer
- Installatieverslag van de elektricien
- Aansluitingsformulier voor Fluvius (indien vereist)
- Type-goedkeuringen/CE-certificaten
Zonder deze documenten wordt de keuring afgekeurd.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij het opstellen van het eendraadschema?
De meeste fouten zijn:
- Verkeerde stroombenaanduiding
- Geen correct onderscheid tussen PV en batterij omvormer
- Onvolledige beveiligingstekens
- Niet-updaten van bestaande schema’s na aanpassing
Controleer je schema op volledigheid per AREI-vereiste.
Welke merken van thuisbatterijen voldoen vlot aan de AREI-voorwaarden?
De merken die standaard voldoen aan AREI-compatibele vereisten zijn:
| Merk | Technologie | Voordeel |
|---|---|---|
| Enphase | LiFePO4, modulair | Veilige technologie, eenvoudige keuring |
| Tesla | Lithium-ion (DC en AC) | Breed ondersteund, hybride flexibel |
| Huawei | LiFePO4, DC-gelinkt | Goed rendement, AREI-certificatie |
| Solax | Lithium, modulair systeem met hybride-omv. | Vlotte koppeling met PV, AREI-ready |
| LG | Compacte lithiumbatterijen | Breed toepasbaar, duidelijke documentatie |
Let bij aankoop of de fabrikant een AREI-compatibel technisch dossier bijlevert.
Wat zijn de voordelen van een correct eendraadschema?
De voordelen van een correct eendraadschema voor een thuisbatterij zijn:
- AREI-keuring wordt in één keer goedgekeurd
- Minder kans op oververhitting, kortsluiting of netinterferentie
- Tijdswinst voor installateur en keurder
- Transparantie voor netbeheerder / Fluvius
- Eenvoudige uitbreiding mogelijk (EV-lader, extra batterij, extra groep)
Een correct en conform AREI opgesteld eendraadschema is onmisbaar bij de installatie van een thuisbatterij. Het maakt deel uit van de verplichte documenten voor de AREI-keuring en moet alle stroombanen, componenten en verbindingen correct weergeven aan de hand van gecertificeerde symbolen. Een foute of onvolledige tekening leidt tot afkeuring en vertraging. Betrouwbare merken zoals Enphase, Tesla, Huawei en Solax leveren batterijen en documentatie die perfect binnen de AREI-vereisten passen. Denk bij installatie ook aan je registratie bij Fluvius en kies een erkend keuringsorganisme zoals Vinçotte of BTV. Laat je deskundig begeleiden door een gespecialiseerde installateur zoals Poweo voor een veilige, conforme en toekomstgerichte thuisbatterij-installatie.