Wie vandaag in België een woning wil verkopen of verhuren, heeft een geldig en recent opgemaakt energieprestatiecertificaat (EPC) nodig. Dit verplicht document toont de energiezuinigheid van woningen aan met een label van A+ tot F en een berekende energiescore in kWh/m² per jaar. Zonder dit EPC riskeer je een boete van €500 tot €5.000. In dit artikel ontdek je wanneer het EPC nodig is, wat het moet omvatten, hoe lang het geldig blijft, bij welke soorten overdracht het verplicht is en wat de voorwaarden zijn voor gemeenschappelijke delen, renovaties en toekomstige minimumeisen. We beantwoorden ook veelgestelde vragen over hoe en waar je een EPC laat opmaken, wat de kosten zijn en welke gevolgen een slecht label heeft voor verkoop of verhuur. Alle informatie is bijgewerkt volgens de Vlaamse regelgeving anno 2024 en toekomstvisies tot 2030.
Wanneer is een EPC certificaat verplicht bij verkoop van een woning?
Een EPC certificaat is verplicht bij élke feitelijke of juridische overdracht van een wooneenheid, inclusief verkoop via notariële akte of schenking.
Welke types panden vereisen een EPC bij verkoop?
Bij verkoop is een EPC verplicht voor:
- Woningen, studio’s en appartementen
- Kleine niet-residentiële gebouwen (zoals handelsruimtes <500 m²)
- Gemengde gebouwen (bv. woning boven winkel)
Het certificaat moet beschikbaar zijn bij publicatie van advertenties en overhandigd worden aan de koper bij het compromis en/of akte.
Moet het EPC recent zijn bij verkoop?
Ja. Het EPC moet dateren van na 1 januari 2019 voor verkooptransacties waarbij een energie-label (A+ tot F) vereist is. Oudere EPC-certificaten zijn bij verkoop ongeldig sinds 2022.
Wat als de woning gerenoveerd wordt voor of na verkoop?
Na grondige renovatie of een aanpassing die invloed heeft op de energieprestatie, moet een nieuw EPC worden aangemaakt, zelfs al vindt er geen verkoop plaats. Dit is verplicht als bv. de verwarming, isolatie of ramen ingrijpend gewijzigd zijn.
Wanneer is een EPC certificaat verplicht bij verhuur van een woning?
Een EPC is verplicht bij verhuur van woningen die volledig of deels verwarmd zijn, zodra de huurovereenkomst langer dan twee maanden duurt.
Voor welke verhuursoorten is EPC vereist?
Het EPC is verplicht bij:
- Verhuur van woningen, studio’s, appartementen en kamers
- Handelshuur of gemengde verhuurvormen
- Sociale en private verhuur
Kamers moeten beschikken over een EPC voor residentiële eenheden, tenzij het volledige gebouw al over een EPC beschikt.
Hoe moet het EPC beschikbaar zijn bij verhuur?
De eigenaar/verhuurder moet:
- Het EPC vermelden in advertenties
- Een kopie overhandigen aan de huurder bij contractondertekening
- Het originele certificaat bewaren voor controle
Wat als het EPC ontbreekt bij een huurovereenkomst?
Het ontbreken van een EPC bij verhuur leidt tot administratieve boetes tot €5.000. Het EPC moet bovendien geldig zijn op het moment van ondertekening van de huurovereenkomst.
Wat zijn de minimumeisen voor EPC-labels vanaf 2030?
Vanaf 1 januari 2030 geldt een verplichte minimumnorm voor EPC-labels bij verhuur in Vlaanderen.
| Woningtype | Verplicht label vanaf 2030 |
|—————————–|—————————–|
| Open of halfopen bebouwing | Minimaal label D |
| Rijhuis of appartement | Minimaal label E |
Deze verplichting kadert binnen de renovatieplicht en maakt deel uit van de bredere energieverplichtingen richting 2050.
Is een EPC vereist voor gemeenschappelijke delen van appartementsgebouwen?
Ja, sinds 1 januari 2022 is ook een EPC verplicht voor de zogenaamde “gemeenschappelijke delen” van residentiële appartementsgebouwen.
Wat moet zo’n EPC van gemeenschappelijke delen bevatten?
Het EPC Gemeenschappelijke Delen (EPC GD) bevat:
- Het energieverbruik van traphallen, inkomhallen, daken en verwarmingsinstallaties van het gebouw
- Energieklasse en aanbevelingen voor collectieve installaties
Deze verplichting geldt voor bestaande appartementsgebouwen waarvan minimum 2 eenheden door verschillende eigenaars bewoond worden.
Wie is verantwoordelijk voor het EPC GD?
De Vereniging van Mede-eigenaars (VME) of de syndicus draagt de verantwoordelijkheid en moet het EPC GD beschikbaar stellen aan bewoners en notarissen.
Wat gebeurt er bij aankoop van een woning met EPC-label E of F?
Wie vanaf 2023 een woning koopt met label E of F, is verplicht om die binnen 5 jaar (bij niet-residentiëlen) of 6 jaar (bij woningen) te renoveren naar minstens EPC-label D.
Welke investeringen worden verwacht?
Om aan label D te voldoen zijn vaak deze ingrepen nodig:
- Dak-, muur- en vloerisolatie
- Plaatsing van HR++ beglazing
- Verbetering van verwarming (bv. warmtepomp)
- Luchtdichting en ventilatie
De Vlaamse overheid ondersteunt deze verplichting met premies via Mijn VerbouwPremie en Mijn EPC-labelpremie.
Moet er een nieuw EPC worden afgegeven na renovatie?
Ja. Na het behalen van label D moet een nieuw EPC worden opgemaakt dat de verbetering bevestigt.
Wat is de geldigheid van een EPC certificaat?
De geldigheidsduur van een EPC is 10 jaar vanaf de opmaakdatum.
Wanneer moet een EPC vernieuwd worden?
Je moet een nieuw EPC laten opmaken:
- Wanneer het EPC ouder is dan 10 jaar
- Na belangrijke renovaties
- Na veranderingen in de functiebestemming (bijvoorbeeld woning wordt kantoor)
Voor verkoop of verhuur mag het EPC niet ouder zijn dan 10 jaar, maar moet het ook rekening houden met de laatste erkenningsregeling van energiedeskundigen (vanaf 2019).
Wat zijn de boetes bij afwezigheid van een EPC?
De boeten voor het ontbreken van een EPC bij verkoop of verhuur liggen wettelijk vast. Ze bedragen:
| Overtreding | Boete |
|———————————————-|——————|
| Geen geldig EPC bij verkoop of verhuur | €500 – €5.000 |
| Geen vermelding van EPC-score in advertenties | Tot €1.000 |
Boetes worden opgelegd door het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA) na vaststellingen of klachten. Daarnaast riskeer je vertraging bij verkoop of ongeldige huurovereenkomsten.
Wat staat er in een EPC en hoe wordt het berekend?
Het EPC of Energieprestatiecertificaat bevat onder andere:
- De Energieprestatiescore in kWh/m²/jaar
- Het energie-efficiëntielabel van A+ tot F
- Een lijst van aanbevolen maatregelen
- Informatie over aanwezige isolatie, verlichting, ventilatie en verwarming
Het EPC wordt berekend door een erkende energiedeskundige type A aan de hand van rekenmodellen en vaststellingen ter plaatse.
Wat kost een EPC in Vlaanderen?
De kosten van een EPC variëren afhankelijk van het type woning en de energiedeskundige.
| Type woning | Gemiddelde kostprijs |
|——————————-|———————–|
| Appartement | €150 – €250 |
| Eensgezinswoning | €200 – €300 |
| EPC Gemeenschappelijke Delen | €500 – €1.000+ |
Prijzen zijn inclusief btw en afhankelijk van oppervlakte, complexiteit en locatie. Erkende EPC-deskundigen werken via eengeregistreerd energiedeskundig portaal.
Wie mag een EPC opmaken?
Een EPC mag alleen worden opgemaakt door een erkende energiedeskundige type A, opgenomen in het register van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Je vindt deze deskundigen via:
- www.energiesparen.be/epc
- Lokale architecten, energiecoaches of erkende firma’s
Het certificaat wordt digitaal geregistreerd en bezorgd in pdf.
Heeft een slecht EPC invloed op de verkoop- of verhuurprijs?
Ja. Eigendommen met een slechte EPC-score (bv. label E of F) zijn:
- moeilijker verkoopbaar
- minder waard op de vastgoedmarkt
- aan renovatieplicht onderhevig
- minder aantrekkelijk voor huurders
Vastgoedexperts schatten dat een slecht label de prijs tot 15% kan drukken. Kopers kijken bovendien steeds vaker naar de langetermijnenergiekosten.
Een EPC-certificaat is onontbeerlijk voor wie een woning wil verkopen of verhuren in België. Niet alleen is het document wettelijk verplicht, het bepaalt ook mee de energiekwaliteit, financiële waarde en toekomstbestendigheid van het pand. Vanaf 2030 worden ook minimumnormen per woningtype verplicht, en wie vandaag een huis met label F koopt, moet verplicht renoveren naar label D binnen 6 jaar. Laat je EPC tijdig opstellen door een erkende energiedeskundige en vermijd zware boetes of vertragingen bij overdrachten.
Voor professioneel advies en energiezuinige oplossingen begeleidt POWEO je graag bij het optimaliseren van je EPC-score, van isolatie tot hernieuwbare energie.