Wil je een woning verkopen of verhuren in Vlaanderen? Dan heb je een geldig EPC nodig, opgesteld door een erkende energiedeskundige. Deze expert moet het gebouw ter plaatse inspecteren volgens strikte technische richtlijnen en gespecialiseerde VEKA-software gebruiken. Er bestaan twee types: Type A (voor residentieel vastgoed) en Type D (voor grote niet-residentiële gebouwen). In dit artikel ontdek je exact wat een EPC-deskundige doet, hoe een keuring verloopt, welke opleidingen en erkenningen vereist zijn, en hoe de kwaliteit van het EPC gegarandeerd wordt. Ontdek alle antwoorden, inclusief controles, boetes, software en methodologie.
Wat doet een EPC-deskundige in Vlaanderen?
Een EPC-deskundige in Vlaanderen stelt een officieel energieprestatiecertificaat (EPC) op voor gebouwen die verkocht of verhuurd worden, volgens de regelgeving van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Welke taken voert een EPC-deskundige uit?
De belangrijkste taken van een EPC-deskundige zijn:
- Visuele inspectie van het gebouw ter plaatse
- Vastleggen van eigenschappen van dak, muren, ramen, vloer, verwarming en ventilatie
- Verzamelen en analyseren van bewijsstukken zoals facturen of bouwplannen
- Invoeren van alle eigenschappen in de officiële EPB-software ontwikkeld door VEKA
- Opmaken en ondertekenen van het EPC
- Indienen van het EPC in de Energieprestatiedatabank
Wat zijn de verschillen tussen Type A en Type D energiedeskundigen?
| Kenmerk | Type A | Type D |
|——————————-|——————————————————|————————————————————–|
| Gebouwtypes | Woongebouwen en kleine niet-residentiële eenheden | Grote niet-residentiële gebouwen (zoals scholen, kantoorgebouwen >500 m²) |
| Doel | Vastleggen EPC waarde voor verkoop/verhuur | Begeleiding naar CO₂-neutraliteit tegen 2050 (via EPC NR) |
| Inspectie | Verplicht plaatsbezoek | Inspectie + analyse via aangepaste methodologie |
| Opleidingsvereiste | Basiscursus + examen erkend door VEKA | Geavanceerde opleiding + certificaat voor niet-residentieel EPC |
| Software | EPC-software Type A (via VEKA) | EPC NR-software (complexer algoritme) |
Hoe verloopt de EPC-keuring door een deskundige?
De EPC-keuring bestaat uit een inspectie, documentenanalyse en softwareberekeningen, met een gemiddelde duur van een halve werkdag.
Welke onderdelen worden gecontroleerd tijdens het plaatsbezoek?
EPC Type A controleert de volgende bouw- en installatiedelen:
- Thermische eigenschappen van ❖dak, muren, vloeren, ramen en deuren
- Verwarmingsketel, radiatoren, leidingen en thermostaten
- Zonnepanelen, zonneboiler of warmtepomp (indien aanwezig)
- Eventuele ventilatiesystemen (bij nieuwe of gerenoveerde woningen)
Welke documenten vraagt een EPC-deskundige op?
De deskundige vraagt eventueel volgende documenten op:
- Bouwplannen of EPB-verslagen
- Facturen van isolatiewerken, ventilatie of beglazing
- Technische fiches van de verwarmingsinstallaties
- Postinterventiedossier (voor recente bouwwerken)
Als bewijsstukken ontbreken, moet de deskundige terugvallen op standaardwaarden uit het inspectieprotocol.
Wat is het inspectieprotocol voor het EPC?
Het inspectieprotocol is een door VEKA opgestelde leidraad die verplicht gebruikt wordt tijdens elke EPC-opmaak. Het garandeert objectieve en reproduceerbare metingen.
Mogen toekomstgerichte investeringen meegenomen worden?
Nee, de EPC-deskundige moet zich houden aan de feitelijke toestand van het gebouw tijdens de inspectiedatum. Toekomstige isolaties of installaties (warmtepomp, zonnepanelen) mogen niet worden ingeschat of aangekondigd als bestaand.
Is een meting verplicht als er geen plannen zijn?
Ja. Indien bouwplannen ontbreken, voert de deskundige zelf opmetingen uit van oppervlaktes, isolatiediktes, glasoppervlak en technische installaties.
Wat zijn de voorwaarden om EPC-deskundige Type A te worden?
Een EPC-deskundige Type A moet erkend worden door VEKA en opgenomen zijn in hun officiële lijst van actieve energiedeskundigen.
Welke opleiding is vereist?
- Volgen van een erkende cursus over het EPC-systeem
- Slagen voor een theoretisch en praktisch examen
- Aansluiten bij een controleorganisme voor kwaliteitsborging
- Inschrijving in de databank van VEKA
Eenmaal erkend, ontvangt de deskundige een erkenningsnummer dat vermeld wordt in elk EPC.
Hoe word je EPC-deskundige Type D?
Voor de opmaak van EPC NR (niet-residentieel) gelden zwaardere vereisten aangesproken op complexere gebouwen.
Welke methodiek geldt voor grote gebouwen?
- Toepassing van de EPC NR-methodologie, gericht op energetische trajectanalyse
- Gespecialiseerde software, die patronen en installaties van grote gebouwen evalueert
- Extra kennis van gebouwbeheersystemen, ventilatiegroepen en verlichtingsinstallaties
Welke opleiding is verplicht?
- Technische vooropleiding (bouwkundig ingenieur of bachelor energietechnieken)
- Gespecialiseerde bijscholing erkend door VEKA
- Toelatingsexamen over EPC NR-regelgeving en softwaretoepassing
Welke fouten leiden tot een ongeldig EPC?
Een ongeldig EPC ontstaat als volgende elementen ontbreken:
- ❖Handtekening van de erkende deskundige
- ❖Correcte databankregistratie
- ❖Inspectie uitgevoerd zonder plaatsbezoek
Indien bij verkoop of verhuur geen geldig EPC aanwezig is, riskeren eigenaars een boete van €250 tot €5.000 (afhankelijk van gebouwgrootte).
Hoe lang is een EPC geldig?
Een EPC is in Vlaanderen standaard 10 jaar geldig. Er zijn uitzonderingen:
- EPC’s vóór 2019 zijn alleen geldig als ze nog binnen de termijn van 10 jaar vallen
- Bij ingrijpende renovaties moet een nieuw EPC opgemaakt worden
- Nieuwe eigenaars kunnen vrijwillig een herberekening aanvragen (bijv. na isolatiewerken)
Wat is het verschil tussen een EPC en het EPB-dossier?
| Eigenschap | EPC-rapport | EPB-dossier |
|——————|————————————————–|———————————————|
| Wanneer vereist? | Bij verkoop of verhuur van een bestaand gebouw | Bij nieuwbouw of ingrijpende renovatie |
| Per wie opgesteld? | EPC-deskundige Type A of D | EPB-verslaggever (andere bevoegdheid) |
| Geldigheidsduur | 10 jaar | 5 jaar voor verplichte indienstmeldingen |
| Inhoud | Netto energiebehoefte, label, aanbevelingen | Energiebalans, K-peil, E-peil, ventilatie |
Welke software gebruikt een energiedeskundige?
Een EPC wordt opgemaakt via officiële VEKA-software:
- ❖EPC-software Type A (woning)
- ❖EPC-software NR (niet-woning)
- ❖Woontypespecifieke rekenmodules voor appartementen en rijwoningen
Er gelden vaste invoervelden per gebouwdeel. Uitkomsten worden automatisch vergeleken met typische referentiewoningen.
Hoe kan je controleren of een EPC geldig is?
Je controleert de geldigheid van een EPC via het VEKA-portaal:
- Surf naar https://epcpublic.vreg.be
- Zoek het EPC-kenmerknummer of adres
- Controleer:
- Vervaldatum
- Type deskundige en erkenningsnummer
- Energieklasse (van A+ tot F)
- Bijhorende PDF met detailgegevens
Welke boetes gelden bij ontbrekend of foutief EPC?
Bij het niet naleven van de EPC-plicht legt VEKA administratieve boetes op:
| Overtreding | Boetebedrag (indicatief) |
|———————————————|——————————————–|
| Geen EPC bij advertentie / publicatie | € 250 – € 1.000 |
| Geen EPC bij verkoop / verhuring | € 500 – € 5.000 (afhankelijk van type) |
| Foutief EPC (zonder inspectie of handtekening) | Ongeldig verklaard + financiële sanctie |
Een EPC-deskundige in Vlaanderen speelt een centrale rol in het evalueren van de energiezuinigheid van gebouwen. Enkel een erkende professional mag een EPC opmaken aan de hand van een plaatsbezoek, gecontroleerde software en strikte VEKA-methodologie. Zowel bij verkoop als verhuur is dit document verplicht, met controle op geldigheid en mogelijke boetes bij fouten. Door de juiste deskundige in te schakelen, blijft jouw transactie rechtsgeldig en transparant richting kandidaat-kopers en -huurders.