Een energieprestatiecertificaat (EPC) geeft objectief weer hoe energiezuinig een gebouw is, uitgedrukt in kWh/m² per jaar. Wie vanaf 1 januari 2023 in Vlaanderen een woning koopt met EPC-label E of F voor residentiële gebouwen, is wettelijk verplicht om die binnen vijf jaar energetisch te renoveren naar minimaal label D. In dit artikel ontdek je alles over het EPC-certificaat: hoe het in elkaar zit, wanneer het verplicht is, hoe de EPC-score berekend wordt, wat het kost, en hoe je jouw woning energie-efficiënter maakt. We behandelen ook de verschillende soorten EPC’s, de verantwoordelijkheden van de energiedeskundige en wat je moet doen bij fouten of discussie.
Wat is een EPC-certificaat?
Een EPC-certificaat is een officieel document dat de energie-efficiëntie van een gebouw kwantitatief beschrijft via de EPC-waarde, uitgedrukt in kWh per vierkante meter per jaar. De centrale term is hier de energieprestatie, die het theoretisch energieverbruik van het gebouw weergeeft op basis van constructiekenmerken en technische installaties.
Hoe wordt de EPC-score weergegeven?
De EPC-score staat in de vorm van:
- Een specifiek getal in kWh/m².jr
- Een energielabel (van A+ tot F)
- Een kleurenschaal (van donkergroen = zeer goed tot rood = slecht)
Wat zegt de EPC-waarde precies?
De EPC-waarde reflecteert:
- Isolatieniveau van dak, muren en vloer
- Beglazing (vb. dubbelglas, tripelglas)
- Type verwarmingsinstallatie
- Warmwaterproductie
- Zonnepanelen of zonneboiler (indien aanwezig)
Een lage waarde duidt op een goed geïsoleerd gebouw met lage energiebehoefte.
Hoe lang is een EPC geldig?
Een EPC-certificaat is wettelijk geldig gedurende 10 jaar, tenzij vóór afloop substantiële wijzigingen (zoals renovaties) plaatsvinden die de energieprestaties aantasten of verbeteren. Dan moet een nieuw certificaat worden opgesteld.
Wanneer is een EPC verplicht?
Een EPC is wettelijk verplicht bij overdracht van een gebouw aan een nieuwe gebruiker.
Voor welke situaties is het verplicht?
Een EPC is vereist bij:
- Verkoop van woningen, appartementen of studio’s
- Verhuur van residentiële of niet-residentiële eenheden
- Nieuwbouw (eind-EPC na oplevering)
- Publiek toegankelijke gebouwen ≥ 290 m²
Wanneer is er een uitzondering?
Er is géén EPC verplicht:
- Voor industriële gebouwen (zoals fabriekshallen)
- Voor landbouwgebouwen zonder woonfunctie
- Bij sloop van een pand binnen een jaar na overdracht
Sinds 1 mei 2023 moet bovendien via de officiële EPC-tool gecontroleerd worden of een EPC nodig is, via de online EPC-check van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA).
Welke soorten EPC’s bestaan er?
Er bestaan verschillende EPC’s en hun toepassing hangt af van het soort gebouw.
| EPC-type | Gebouwtype |
|—————————-|———————————————-|
| EPC Residentieel | Woningen, appartementen, studentenkamers |
| EPC Niet-residentieel | Kantoren, winkels, scholen, overheidsgebouwen|
| EPC Nieuwbouw | Gebouwen waarvoor een EPB-eis geldt |
| EPC Gemeenschappelijke delen | Appartementencomplexen, gemene ruimtes |
Hoe verloopt de opmaak van een EPC?
De enige bevoegden voor het opmaken van een EPC zijn energiedeskundigen type A, erkend door het Vlaams Gewest.
Wat controleert een energiedeskundige?
De energiedeskundige voert een visuele inspectie uit en evalueert:
- Isolatiewaarden (μ-waarden)
- Soort glas en schrijnwerk
- Verwarming, ventilatie, koeling
- Oppervlakte van wooneenheid
- Aanwezigheid van energieproductie (zoals PV-panelen)
Er wordt gebruikgemaakt van de officiële software EPC-software 3G, ontwikkeld door het VEKA.
Welke documenten heeft de deskundige nodig?
Voor een correcte berekening zijn volgende documenten nuttig:
- Bouwplannen / bestekken
- Foto’s van installaties (HR-ketels, zonnepanelen)
- Facturen van verbeteringswerken
- Eventueel een eerder EPC als referentie
Wat staat er allemaal op het EPC-document?
De inhoud van een EPC-certificaat bestaat uit volgende verplichte onderdelen.
| Onderdelen EPC | Beschrijving |
|—————————–|——————————————————|
| EPC-waarde | Energieprestatie in kWh/m².jr |
| Energieprestatie-label | Energielabel A+ tot F |
| Aanbevelingen | Suggesties voor verbetermaatregelen |
| Geldigheidsduur | Einddatum geldigheid (max. 10 jaar geldig) |
| Gebouwinformatie | Adres, type, bouwjaar |
| Contactgegevens opmaker | Naam licentiehouder, registratienummer, handtekening |
| Uniek certificaatnummer | Gevalideerde identificatie door VEKA |
Hoe berekent men de EPC-score exact?
De EPC-waarde wordt berekend aan de hand van officieel vastgelegde parameters en software.
Welke elementen beïnvloeden de EPC-waarde?
De EPC-score wordt beïnvloed door:
- Warmteverlies via de gebouwschil (hoe goed geïsoleerd?)
- Rendement van verwarmingssystemen
- Type productie van warm water
- Ventilatiesysteem (type A, B, C, D)
- Eventuele hernieuwbare energiebronnen
Een lagere EPC-waarde betekent minder warmteverlies en dus betere energie-efficiëntie.
Wat is een goede EPC-waarde?
| EPC Label | EPC-waarde (kWh/m².jr) | Uitleg |
|———–|————————|——————————–|
| A+ | < 0 | Actieve energieproductie |
| A | 0 – 100 | Zeer energiezuinig (nieuwbouw) |
| B | 101 – 200 | Uitstekende isolatie |
| C | 201 – 300 | Gemiddelde woning |
| D | 301 – 400 | Verbeteringsplicht sinds 2023 |
| E | 401 – 500 | Energie-onzuinig |
| F | > 500 | Slecht geïsoleerd gebouw |
Woningen met label D, E of F vallen onder de renovatieplicht als ze verkocht worden.
Waarom is de EPC-score niet gelijk aan het werkelijke energieverbruik?
De EPC-waarde is een gestandaardiseerde benadering, onafhankelijk van bewonersgedrag.
Waarin verschilt EPC met écht verbruik?
Het EPC houdt géén rekening met:
- Aantal bewoners
- Thermostaatinstellingen
- Dagelijkse gewoonten (vb. douchegebruik, elektrische apparaten)
Daarom kan een ecologisch wonende familie in een F-woning toch minder verbruiken dan een gezin in een B-woning.
Wat kost een EPC-certificaat?
De prijs van een EPC varieert volgens gebouwtype, locatie en expert.
| Gebouwtype | Richtprijs (incl. btw) |
|——————————-|———————————|
| Appartement | €150 – €250 |
| Rijtjeshuis / gewone woning | €200 – €350 |
| Villa of grote woning | €300 – €500 |
| EPC gemeenschappelijke delen | €350 – €750 (afhankelijk van aantal eenheden) |
Prijzen zijn inclusief opname, berekening en administratieve verwerking.
Wat zijn voorbeelden van aanbevelingen op het EPC?
De aanbevelingen zijn gericht op optimalisatie van de energieprestatie.
Voorbeelden van aanbevelingen:
- Vervangen van enkel glas door hoogrendementsglas
- Isolatie van het dak of spouwmuren toevoegen
- Plaatsen van een condensatieketel of warmtepomp
- Installatie van ventilatiesysteem met warmterecuperatie
- Zonnepanelen of zonneboiler plaatsen
Deze aanbevelingen zijn indicatief en niet verplicht, behalve bij renovatieplicht (label E of F na aankoop in Vlaanderen sinds 2023).
Wat gebeurt er bij fouten op het EPC?
Fouten of betwiste gegevens op het EPC kunnen gemeld worden.
Bij wie klagen?
Je kan klacht indienen bij het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA). Zij voeren controles uit op energiedeskundigen en kunnen EPC’s ongeldig verklaren of sancties opleggen.
Wat zijn mogelijke gevolgen?
- Boetes tot €1.000 indien EPC ontbreekt of foutief is
- Herziening EPC vereist
- Terugbetaling aan verkoper verplicht mogelijk bij bewezen nalatigheid van de energiedeskundige
Hoe verhoudt EPC zich tot de renovatieplicht?
EPC is een sleutelelement bij het bepalen of renovatieplicht geldt.
Waaruit bestaat de renovatieplicht?
Voor residentiële eigendommen met EPC-label E of F, gekocht na 1 januari 2023, geldt binnen 5 jaar verplichting om:
- Minstens EPC-label D te behalen
- Dit aan te tonen met een nieuw EPC
Dit behoort tot het Vlaamse klimaatplan om tegen 2050 alle woningen tegen label A te brengen.
Het EPC-certificaat is in België een juridisch bindend energieprestatie-instrument dat woningkopers, huurders en beleidsmakers informeert over de staat van gebouwen. Het EPC dient als referentie voor zowel markttransparantie als beleidsmaatregelen zoals de renovatieplicht. Wil je de energieprestaties van je woning verbeteren, start dan met het raadplegen van een erkend energiedeskundige type A. Poweo helpt je graag bij het optimaliseren van de energie-efficiëntie van jouw gebouw. Vraag vrijblijvend advies of offerte aan via onze contactpagina.