Wil je energiedeskundige worden in Vlaanderen? Dan moet je weten dat je in aanmerking moet komen voor een specifiek type erkenning (A, B of C), een erkende opleiding volgen van minstens 100 uur en binnen 12 maanden slagen voor een opstartexamen georganiseerd door VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap). Elke bevoegdheid vraagt om een andere opleiding en erkenningsprocedure. In dit artikel ontdek je welke types energiedeskundigen er zijn, waar je een erkende opleiding kan volgen, wat de toelatingsvoorwaarden zijn, hoe de erkenningsprocedure verloopt, en op welke manier je praktijkervaring opdoet. Ook bespreken we de inhoud van het examen, verschillen in lesvormen (klassikaal vs. digitaal), erkende opleidingscentra en hoe je registratienummer toegewezen wordt.
Wat zijn de types energiedeskundigen in Vlaanderen?
De types energiedeskundigen in Vlaanderen zijn Type A, Type B en Type C. Elk type heeft een verschillend toepassingsgebied en vereist een erkende opleiding en erkenning via VEKA.
| Type | Bevoegdheid | Doelgroep gebouwen | EPC toegestaan | Erkende opleiding vereist | Informatiebron |
|——|—————|———————|—————-|—————————-|—————-|
| Type A | Opstellen en registreren van EPC’s | Residentiële en publieke gebouwen zoals huizen, appartementen, horeca, winkels | Ja | Ja | VEKA, CertiWeb |
| Type B | Uitvoeren van energieaudits volgens de energieaudit methode | Woningen en kleine kantoorgebouwen | Nee | Ja | VEKA, CertiWeb |
| Type C | Niet publiek toegelicht, vermoedelijk voor complexe of bijzondere gebouwtypes | Niet gespecificeerd | Onbekend | Onbekend | CertiWeb (beperkte gegevens) |
Wat is het verschil tussen een EPC en een energieaudit?
Een energieprestatiecertificaat (EPC) is een officieel document dat het energieverbruik van een gebouw inschat en uitdrukt in een EPC-waarde, verplicht bij verkoop of verhuur. Een energieaudit daarentegen is gericht op het gedetailleerd analyseren van energieverbruik en energiebesparingsmaatregelen in het gebouw, zonder issuering van een EPC.
Hoe word je energiedeskundige type A?
Om energiedeskundige type A te worden, moet je een opleiding volgen, een examen afleggen en je geregistreerd laten erkennen door VEKA.
Welke opleidingsinstellingen zijn erkend door VEKA?
De erkende opleidingscentra voor energiedeskundige type A zijn:
- Thomas More (klassikaal en praktijkgericht, regio Kempen en Mechelen)
- Vives Noord (klassiek traject met veel lesmomenten)
- Syntra-vestigingen (Antwerpen, Limburg, West-Vlaanderen, Midden-Vlaanderen)
- Odisee Hogeschool (met diplomavereiste)
- HoGent (uitsluitend voor alumni of na intake)
- SBM (online met fysieke sessies)
- Confocus (volledig digitaal, op eigen tempo)
Wat zijn de toelatingsvoorwaarden voor de opleiding?
De toelatingsvoorwaarden verschillen per organisator:
- Geen voorkennis vereist: SyntraPXL, Confocus
- Diploma vereist of intake voorafgaand aan toelating: Odisee, HoGent, Vives
- Enkel voor afgestudeerden binnen eigen programma: HoGent (doorstromers)
Hoelang duurt de opleiding?
De erkende basisopleiding tot energiedeskundige type A duurt minstens 100 uur lesvolging, afhankelijk van de instelling. Vaak wordt dit gespreid over 8 tot 12 weken.
Welke lesvormen bestaan er?
De lesvormen van energiedeskundigeopleidingen kunnen sterk verschillen qua structuur:
| Organisatie | Lesvorm | Bijzonderheden |
|————-|———|—————-|
| Confocus | 100% online | Webinars, eigen tempo, ondersteuning via e-coach |
| SBM | Blended learning | Theorie op afstand, enkele contactmomenten |
| Thomas More | Klassikaal | Meerdere campussen, vaste docenten |
| Syntra | Klassikaal en praktijk | Gebouwbezoeken, softwaretraining |
Wat leer je tijdens de opleiding tot energiedeskundige type A?
De onderwerpen in een erkende cursus energiedeskundige type A zijn opgebouwd rond deze modules:
- Wetgeving en doelstellingen van de energieprestatieregelgeving
- Gebouwschil (isolatie, compactheid, oriëntatie)
- Installaties (verwarming, ventilatie, sanitair warm water)
- Energieverbruik en softwaregebruik (VEA EPC-software)
- Opmetingen van gebouwen en technische installaties
- Rapporteren en indienen via de Energieprestatiedatabank
Zit er praktijk in het opleidingsprogramma?
Ja, de meeste opleidingen bevatten gestructureerde praktijkonderdelen, zoals:
- Gebouwbezoeken voor epc-opmetingen
- Gebruik van EPC-software van VEKA
- Begeleide cases en simulaties op basis van echte gebouwen
Hoe en wanneer leg je het opstartexamen af?
Het opstartexamen is verplicht na de opleiding en verloopt via het VEKA-platform.
Wat zijn de eigenschappen van het examen?
- Organisator: VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap)
- Locatie: Online examen via centrale VEKA-portaalsite
- Slaagkans: Je krijgt max. twee kansen
- Inhoud: EPC-berekening op echte case met gebruik van officiële software
Binnen welk tijdsbestek moet je examen afleggen?
Je moet het examen slagen binnen de 12 maanden na ontvangst van het getuigschrift van deelname aan de opleiding. Nadien vervalt je recht tot erkenning.
Hoe verloopt de erkenningsprocedure van energiedeskundigen?
Erkenning als energiedeskundige gebeurt via een door VEKA beheerde procedure.
Wat zijn de stappen na het examen?
- Opleiding volgen: afwerking van een erkende opleiding van min. 100 uur
- Examen slagen: binnen 12 maanden na opleiding
- Erkenning aanvragen: na examen log je in via het VEKA-platform en vraag je je erkenningsnummer aan
- Toekenning: VEKA beoordeelt je dossier en kent een erkenningsnummer toe dat je verantwoordt als actieve energiedeskundige
Wat is de Energieprestatiedatabank?
De Energieprestatiedatabank is een digitale omgeving beheerd door VEKA waarin energiedeskundigen:
- EPC’s kunnen genereren, beheren en indienen
- Automatische validatie krijgen van rapporten
- Vragen en opmerkingen van VEKA kunnen opvolgen
Wat kost een opleiding tot energiedeskundige type A?
De kostprijs varieert tussen €750 en €2250, afhankelijk van de lesvorm (klassikaal vs. digitaal), duur en locatie. Digitale opleidingen zijn gemiddeld goedkoper.
| Opleidingscentrum | Richtprijs | Lesvorm |
|——————-|————|———|
| Confocus | ± €1050 | Volledig online |
| SBM | ± €1200 | Gedeeltelijk online |
| Syntra | ± €1400 – €1800 | Klassikaal |
| Vives | ± €1600 | Klassikaal, inclusief praktijk |
| Odisee | ± €2200 | Bacheloropleiding, meerjarig traject |
Hoe blijf je erkend als energiedeskundige A?
Na erkenning blijft deze geldig zolang je actief blijft als energiedeskundige en voldoet aan de voorwaarden:
- Gebruik geldig EPC-softwareplatform
- Jaarlijkse vorming of updates via VEKA-webinars
- Geen schorsing of klachten bij audits VEKA
Hoe zit het met energiedeskundige types B en C?
Wat doet een energiedeskundige type B?
Energiedeskundigen type B voeren energieaudits uit op woningen en gebouwen die in aanmerking komen voor subsidie via het Vlaams renovatieplatform, maar mogen geen EPC’s registreren.
- Opleiding: afzonderlijke opleiding vereist, erkend door VEKA
- Software: Energieaudit-tool, niet de standaard EPC-tool
- Geschikt voor: diepgaande energetische renovatiebegeleiding
Wat is energiedeskundige type C?
De exacte bevoegdheid en voorwaarden voor type C zijn niet publiek beschikbaar in de VEKA-richtlijnen of opgemelde bronnen. Er wordt wel verwezen naar dit type in documentatie van CertiWeb, maar zonder inhoudelijke invulling.
Wat zijn goede bronnen voor actuele informatie over erkenning?
De meest gezaghebbende en actuele bronnen in Vlaanderen zijn:
- VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap): www.energiesparen.be
- CertiWeb: www.certificatieplatform.be
- Opleidingsaanbieders: syntra.be, sbm.be, confocus.be, vives.be
Energiedeskundige type A worden in Vlaanderen vereist een erkende opleiding van minstens 100 uur, het slagen van een centraal VEKA-examen en een registratie in de Energieprestatiedatabank. De opleidingen worden aangeboden door een beperkt aantal erkende lesgevers, variërend van hogescholen tot private opleiders zoals Confocus en SBM. Type A is bevoegd voor EPC’s; type B voert audits uit zonder EPC en over type C is (nog) weinig bekend. Wie actief aan de slag wil in deze snel evoluerende niche van de energiesector, vindt dus in Vlaanderen een duidelijk en gestandaardiseerd stappenplan.
Info en opleidingen vind je via Poweo, dé Vlaamse energie-expert.